208 - باربی كیست و چگونه سبك زندگی را تغییر میدهد؟
نویسنده : زهرا رستگار
باربی كیست و چگونه سبك زندگی را تغییر میدهد؟ عروسك باربی در این خصوص جایگاه ویژهای دارد، چرا كه به كمك تبلیغات گستردهای كه حول محور آن صورت میگیرد به خوبی میتواند مفاهیم مورد نظر طرّاحان خود را القا كرده و انتقال دهد. باربی از منظرهای مختلف به عنوان الگو و سرمشق به […]
باربی كیست و چگونه سبك زندگی را تغییر میدهد؟ |
عروسك باربی در این خصوص جایگاه ویژهای دارد، چرا كه به كمك تبلیغات گستردهای كه حول محور آن صورت میگیرد به خوبی میتواند مفاهیم مورد نظر طرّاحان خود را القا كرده و انتقال دهد. باربی از منظرهای مختلف به عنوان الگو و سرمشق به كودكان و نوجوانان تحمیل میشود و چون آموزگاری مهربان، دستشان را گرفته و به تعلیمشان میپردازد و به طور غیر آشكار به جامعه دختران پر احساس، آموزش میدهد كه مردانِ امروز چه انتظاری از آنها دارند و به مردان نیز میآموزد كه از زنان چه انتظاراتی باید داشته باشند.
بدون شك بخشی از علل مهمّ الگو شدن باربی برای دختران، ایجاد گرایش شدید در مردان به مدل باربی است. وقتی توسنِ خواهشها و رغبت مردان به سوی زنانی از جنس و نمونه عروسك ظریف اندامِ آمریكایی ره میسپارد، بدیهی است كه زنان برای شكار دل مردان، خود را به شكل و شمایل آن در آورند؛ چرا كه زنان به صورت ذاتی خواهان تسخیر قلب مردان هستند؛ بنابراین خواستهای مردان نیز، فشار مضاعفی را مبنی بر الگوپذیری از مدل باربی بر آنها تحمیل میكند. امروزه سیل كالاهای مورد نیاز مردم با آرم باربی در سرتاسر جهان پراكنده شده است تا قالبِ زن مورد پسند مردان و الگوی دختران هماره در مقابل چشمان آنها باشد.
باربی نماد و سمبل فرهنگ آمریكایی با ویژگی تجمّلگرایی، مدگرایی و مصرفگرایی است كه تلاش میكند به همراه خیل عظیم لوازم جانبی یا انبوه سربازان خود، نوع زندگی آمریكایی را به كودكان و نوجوانان جهان تحمیل نماید و مردان و زنان آینده را با فرهنگ و ارزشهای خود تربیت كند.
زندگی زن آمریكایی آن هم با الگوی باربی مؤلّفههای مختلفی دارد كه این عروسك برای نهادینه كردن آنها طرّاحی شده است. مدل لباسهای باربی، رقص، زندگی تجمّلاتی و فانتزی، مصرفگرایی محض، معاشرتهای بیقید و شرط، لذّتجویی و اباحهگری، دوری از معنویّت و همه و همه برای ساماندهی یك هدف، طرّاحی شدهاند، اینكه چگونه الگوی زندگی، سلیقه و خواستهای یك زن آمریكایی را ملكه ذهنی كودكان نمایند و به همراه متعلّقات بیشمار باربی، نیازهای زن عشرتطلب و رهای آمریكایی را به عنوان نیازهای متورّم شده و واقعی زنهای آینده ملّتهای دیگر جا بزنند.
از این رو اگر باربی بتواند احساسات، عواطف، افكار، ذائقه و نیازهای یك زن آمریكایی را به كودكان و نوجوانانِ غیر آمریكایی انتقال دهد و خواستها و روحیّات آنها را متناسب با اهداف مهندسان و تئوریپردازان فرهنگی خود راهبری و هدایت كند به اهداف دراز مدّت خود كه همان استیلای فرهنگی است، دست یافته است؛ چرا كه به طور طبیعی تغییر ذائقه و احساس نیاز مصرف كنندگان، به مطالبات جدیدی دامن میزند.
دكترین فرهنگی آمریكا بر اومانیسم(بشر مداری به جای خدامحوری)، لیبرالیسم(اباحیگری)، سكولاریسم(عرفی اندیشی و دنیاگرایی) و هدونیسم(لذّت محوری) است. طبیعی است كه سیاستمداران و استراتژیستهای فرهنگی آمریكا تلاش نمایند تا از طریق شیوه و راهكارهای مختلف، بنیان فرهنگی خود را تقویت و آن را در آمریكا و در سراسر جهان بسط و تسرّی دهند. یكی از این شیوهها، تربیت دخترانِ آمریكا و سراسر جهان با گزارههای فرهنگی آمریكایی است. بنابراین به عنوان بهترین و كارآمدترین راه، اگر دختران سایر ملّتها با ارزشهای آمریكایی تربیت شوند، این دختران نقش همسران و مادران را در جوامع خودشان عهدهدار میشوند؛ بنابراین مبتنی بر ارزشهای آمریكایی، جامعهشان را اداره میكنند و این مهمترین كاركرد تهاجمی یك فرهنگ مهاجم است كه شهروندان دیگر ممالك را با ارزشهای خود بپروراند. این گونه است كه باربی در استراتژی فرهنگی آمریكا واجدِ بالاترین تأثیرها و ارزشگذاریهاست.۱
البتّه الگوی زندگی آمریكایی تنها به وسیله باربی تبلیغ نمیشود، بلكه باربی در این زنجیره فرهنگسازی، تنها نقش یك حلقه مؤثّر را بازی میكند.
در غرب، الگوگیری از باربی به حدّی رایج است كه خوانندگان و هنرپیشگان مشهور هالیوودی با صرف هزینههای سرسامآور و رفتن به زیر تیغ جرّاحان توانا، خود را به شكل و شمایل آن در میآورند تا ذائقههای باربی پسند مردم را اشباع نمایند.
اینكه امروز غالب هنرپیشههای معروف زن دنیا،اندام،مو،ابرو و آرایشی متناسب با مدل باربی دارند، شاهدی بر دامنه نفوذ پرنسس باربی بر بخشی از سربازان و مبلّغان با نفوذ خود است.
پیشتر در جامعه خودمان نیز مد شده بود كه افرادی برای زیبایی چهرهشان به جرّاحی پلاستیكی گونه و بینی اقدام میكردند یا رنگ چشمان مشكی و زیبای خود را، به وسیله لنزهایی به رنگ آبی و سبز تغییر میدادند و نیز مادران باردار برای حفظ تناسب اندامشان به سزارین و سپس به شیر خشك متوسّل میشدند؛ در حالی كه به گواه همه متخصّصان، زایمان طبیعی و تغذیه بچّه از شیر مادر، علاوه بر سلامت مادران، نقش مهمّ و اساسی در بازگشت تناسب اندام آنها ایفا میكند.
بنابراین باربی ابتدا با ایجاد بیهویّتی، بیاعتمادی و از خود بیگانگی، بنیان ارزشهای پذیرفته شده كودكان و نوجوانان را فرو میریزد و سپس الگوی خود را با لطایف الحیلی به آنها تحمیل و تزریق میكند.
ترفندهای هوشمندانهای كه برای ترویج و نهادینه كردن باربی به كار گرفته میشود، بدان جهت است كه الگو و مدلی كه به واسطه باربی ارائه میشود، دارای تفاوت و بلكه تضادهای اساسی با فرهنگ و ارزشهای پذیرفته شده كودكان اكثر كشورها است. از این رو برای فتح قلعه دل كودكان، راهی جز حیلهگری و به كار بستن نیرنگهای جذّاب و افسونگر وجود ندارد.
قصّه عروسك باربی
آقا و خانم الیود و روت هندلر در سال ۱۹۴۵ م. كمپانی “متل” را در “ایالت كالیفرنیای جنوبی” آمریكا تأسیس كردند. این شركت ابتدا به تولید قاب عكس و مبلمان خانه میپرداخت، ولی به مرور زمان و در نهایت به تولید اسباب بازی روی آورد. كمپانی متل در سال ۱۹۵۵ م. برای تبلیغ اسباببازیها در نمایشهای تلویزیونی با كلوپ “میكی ماوس” به همكاری پرداخت كه موجب دگرگونی ساختاری در تجارت اسباب بازی شد. این كمپانی چهار سال بعد به دلیل علاقه دختر هندلر به عروسكهای كاغذی، ساخت عروسك را دنبال كرد كه منجر به عقد قرارداد برای دریافت امتیاز عروسك آلمانی “لی لی” شد. عروسك لی لی برگرفته از شخصیّت، اندام و چهره یك زن خیابانگرد آلمانی به همین نام بود. لی لی به عنوان یك قطعه كلكسیونی به بزرگسالان به ویژه به كلكسیونرهای اسباب بازی فروخته میشد. در مورد عروسك لی لی نقل قولهای دیگری نیز وجود دارد، از جمله اینكه:
عروسك مو بور و شیك لی لی بر اساس شخصیّت یكی از داستانهای مصوّر روزنامه “بیلیت” ساخته شد و در سال ۱۹۵۵ م. در “آلمان” به بازار آمد. هدف لی لی جذب مخاطبان بزرگسال بود.۲
كمپانی متل با ایجاد تغییراتی، صورت بندی نژادی عروسك لی لی را به “آنگلوساكسون” همانند كرد.۳ با ایجاد تغییراتی در صورتبندی لی لی، عروسك باربی متولّد شد و به زودی در صفّ اوّل اسباب بازی ویژه دختران قرار گرفت.
باربی مخفّف باربارا از نام دختر كوچك رئیس كمپانی متل گرفته شده است. طرّاح تغییرات باربی، “جك رایان”، قبلاً طرّاح موشكهای “اسپارو و هاوك” در پنتاگون (وزارت جنگ آمریكا) بود كه شركت متل او را به خاطر استعدادش در شناخت فرم هیكل زنان استخدام كرد.
اوّلین مدل باربی یازده اینچ و نیم قد داشت با موهای دم اسبی، زلف چتری، لبها و ناخنهای قرمز و خطّ چشم سیاه پر رنگ. عروسكهای اوّلیه، پایهای داشتند كه خیلی زود كنار گذاشته شد.۴
باربی فیلیپینی
در سال ۱۹۵۹ م. هر عروسك باربی به قیمت سه دلار فروخته میشد، امّا بعدها باربیهای ساخت كمپانی متل به قیمت ۴۵۰۰ دلار به فروش رفت. تولید و عرضه انبوه باربی، كمپانی متل را به یكی از ثروتمندترین شركتهای جهان تبدیل كرد؛ به گونهای كه در هر دو ثانیه به طور متوسط تعداد پنج باربی در جهان به فروش میرسید و اگر كلّ باربیهایی را كه تا به حال در جهان تولید شده است، به گونهای در كنار هم قرار دهیم كه سر یكی دركنار پای دیگری قرار گیرد، رشتهای از عروسك باربی خواهیم داشت كه هفت بار دور كره زمین دور خواهد زد. فقط در “ایتالیا” تعداد عروسكهای باربی از تعداد جمعیّت این كشور بیشتر است. تاكنون بیش از یك میلیارد عروسك باربی در حدود ۱۴۰ كشور جهان به فروش رفته و در اروپا و آمریكا بیش از ۹۰ درصد دختران بین سنین سه تا ده سال صاحب حدّاقل یك عروسك باربیاند.۵ در سال ۱۹۶۱ م. كمپانی متل، عروسك كِن، دوستپسر باربی را تولید كرد. باربی برای یك مدّت طولانی بدون اینكه با كِن ازدواج نماید، دوستی و رفاقت خود را با او ادامه داد و بدین وسیله تبلیغ و ترویج دوستی با پسران نیز در دستور كار باربی قرار گرفت. كِن با لباسهای شیك و موهای قهوهای و نامی برگرفته از نام پسر آقای هندلر، رئیس كمپانی متل بود. بعدها عروسكهای “میچ و اسكیپر” نیز به باربی و كِن ملحق شدند.
در سال ۱۹۶۸ م. كمپانی متل برای اینكه به باربی یك شخصیّت تربیتی جهانی ببخشد، اقدام به ساخت و فروش عروسكهای سیاه و زردی نمود كه هیكل و اندام آنها كاملاً همانند اندام باربی با رنگ و پوستی متفاوت بود. عروسك دو رگه آفریقایی ـ آمریكایی “كریستین” كه به باربی سیاهان معروف بود، به بازار آمد. امّا این تمامِ مسئله نبود، بازار بیش از یك میلیاردی زردپوستان در آسیا و همچنین تربیت غربی آنها، عروسك”كی یرا” باربی ژاپنیها و چینیها را روانه بازار كرد. در كنار این دوست زرد پوست، عروسك “ترزا”ی آمریكای لاتین به جمع دوستان باربی پیوست. آقای مهرداد خلیلی در مقالهای كه تحت عنوان “شكست پرنسس آمریكایی، بگذارید جنگ شروع شود” به رشته تحریر در آورده است، مینویسد:
«شركت متل، سازنده باربی برای گسترش بازار فروش خود حتّی عروسكهای باربی با پوست قهوهای، سیاه و زرد تولید كرده تا دختران كشورهای گوناگون با عروسكهای باربی مكزیكی، ژاپنی و هندی بازی كنند. امّا این باربیها با وجود داشتن پوست تیره، فاقد خصوصیّات نژادی زنان سیاه پوست هستند. احتمالاً این روش موذیّانهای است تا دختران كشورهای گوناگون فكر كنند آنها هم باید در بزرگسالی زنی لاغر و بلند بالا باشند. به عنوان مثال خطّ تولید جدید عروسكهای باربی فیلیپینی، موها و رنگ پوست تیرهای دارد، این عروسكی است كه برای ساكنان جزیرهای با درآمد سرانه ۵۸۰ دلار آمریكا ساخته میشود.» ۶
از سال ۱۹۶۵م. كمپانی متل در راستای تبلیغ و ترویج باربی به ساخت و فروش اسباب بازیهای جانبی و تكمیلی آن پرداخت. اسباب بازی “ببین و بگو” در مهدكودكها، خودروهای مسابقهای احتراقی، اسباببازیهای الكترونیكی، سرگرمیهای ویدئویی خانگی، پازلها و… بخشی از تولیدات این كمپانی بود. در سال ۱۹۷۸م. كمپانی متل متأثّر از شعار رئیس جمهور وقت آمریكا، جیمی كارتر، مبنی بر بسط و توسعه حقوق بشر در جهان، اساسنامه جهانی كودك را تنظیم كرد و به شكل قابل توجّهی شركایی را به صورت غیرانتفاعی در اتّحادیهای پیرامون اساسنامه مزبور از سراسر جهان گرد آورد.
در سال ۱۹۸۶م. كمپانی متل برای ترویج باربی، شركت هنگ كنگی “اراكو” را تأسیس كرد و در سال ۱۹۸۸م. با كمپانی “والت دیسنی” در جهت تولید و بازاریابی اسباببازیها و فیلمهای شخصیّتهای عروسكی و كارتونی معروف والت دیسنی در سراسر جهان قرارداد همكاری بست. همچنین كمپانی متل در سال ۱۹۸۸م. كلّ سهام شركت اسباببازیسازی فرانسوی “اس.ای” را خرید و در سال ۱۹۹۸م شركت “كورجی توبز” انگلیسی را تأسیس كرد. با توجّه به گسترش نفوذ باربی، كمپانی متل در سال ۱۹۹۱م. شركت “آویوا”، تولید كننده اسباببازیهای ورزشی را تأسیس كرد و در سال ۱۹۹۲م به تأسیس شركتهای بینالمللی پرداخت. این كمپانی در سال ۱۹۹۳م مجموعه محصولات “فیشر پرایز”، تولید كننده اسباببازی پیش دبستانی را به خود ملحق كرد و در سال ۱۹۹۴م شركت “كرانسنكو” را برای تولید اسباببازیهای معروف باربی در انگلیس تأسیس كرد.
كمپانی متل در سال ۱۹۹۵م مقرّرات تولید و توزیع عروسكهای بزرگ “كاپچ كیدز” را تدوین نمود و در سال ۱۹۹۷م كمپانی اسباب بازی “نایكو” را در خود ادغام كرد. در سال ۱۹۹۷م خطّ تولید باربی دست به ساخت و عرضه عروسك معلول سوار بر ویلچر به نام “اسماعیل” زد. این عروسك همان طور كه از نامش پیداست، نماینده ملّتهای مسلمان بود كه با جسم علیل، ناقص و معیوبش، به هر صورت چهرهای بدبخت و قابل ترحّم از مسلمانان نشان میداد. در سال ۱۹۹۸م كمپانی متل، شركت اسباب بازیسازی انگلیسی “پرنده آبی” را خرید. همچنین این كمپانی در سال ۱۹۹۸م “دختر مطلوب آمریكایی” را در دو مجموعه ۳ تا ۷ ساله و ۷ تا ۱۳ ساله تولید و عرضه كرد.
در سال ۲۰۰۰م كمپانی متل امتیاز مجموعه بازیها و فعّالیتهای سرگرم كننده پیرامون داستانهای “هری پاتر” شامل عروسكها، پازلها، خودروها ـ بازیهای كامپیوتری ـ و فیلمهای مربوط را با همكاری كمپانی سینمایی “وارنر” خریداری كرد. همچنین در سال ۲۰۰۱م به معاهده جهانی چاپ و انتشارات “تی اچ كیو” برای گسترش و نشر بازیهای آموزشی و نرم افزارهای تولیدی خود، شامل باربی، هاتوی، دختر آمریكایی، مچ باكس و فیشر پرایز وارد شد. در سال ۲۰۰۱ م. باربی در اوّلین فیلم كامپیوتری به نامِ “باربی در فندق شكن” ظاهر شد. این فیلم به طور ماهرانهای در صدد تحریك انگیزه كودكان برای یادگیری رقص غربی باله بود. خلاصه این كارتون یك ساعته به شرح زیر است:
باربی و دختر كوچكی به نام كِلی ـ كه باربی را به عنوان یك الگو پذیرفته است ـ در حال تمرین رقص باله هستند كه به واسطه ناامیدی كِلی از یادگیری رقص، ناچار به توقّف تمرین خود میشوند. در این هنگام باربی به كِلی میگوید: اگر به طور مستمر تمرین كنی یاد میگیری، فقط باید شجاعت تمرین كردن داشته باشی. باربی سپس به نقل داستان كلارا، بالرین معروف میپردازد.
پس از این فیلم، تعداد قابل توجّهی فیلم كامپیوتری، انیمیشن، فیلم سینمایی، سكس، مستهجن و … در مورد باربی با هدف آلودن دنیای پاك دختران و پسران به هوسهای شهوانی و سمت و سو دادن ذائقه فرهنگی آنها ساخته شد. البتّه این رویّه منحصر به باربی نیست؛ بلكه بسیاری از فیلمها و كارتونهای غربی را شامل میشود. برای نمونه به یك مورد از كارتونهای معروف كه تلویحاً درصدد تبلیغ و نهادینه كردن آرمانها و آرزوهای رژیم صهیونیستی است، اشاره میكنیم: در كارتون “لوك خوش شانس” گانگستری سفیدپوست كه نماد كلانتر و قانون اومانیستیِ آمریكایی است و همیشه وِرد زبانش تنهایی، غریبی و آوارگی خودش است، با چهره و اخلاق نیكو ـ كه با وجود اسب بذله گویش، سالی و سگ خنده رویش، بوشویك، جذّابیت دو چندانی مییابد ـ همیشه در جستوجوی مجرمان و تبهكاران است و هیچ گاه با شكست رو به رو نمیشود. در بعضی از قسمتهای آن شاهدیم كه لوك متمدّن و مهربان، فرشته نجات سرخپوستان ساده لوح و مردمی از فرقههای مذهبی خرافی میباشد و اگر نبود لوك، جنگ قبیلگی و ظلم و تبهكاری همه جا را فرا میگرفت. بالأخره برای ما هنوز جای این سؤال باقی است كه خانه لوك كجاست؟ و چرا همیشه در پایان غرورانگیز پیروزیهایش در غروبی زیبا به سمت خورشید ـ نماد سرزمین موعود در كتاب مقدّس یهود ـ میرود.
فارغ از این موضوع، باربی در طول سالیان گذشته، بیش از ۵۰۰ بار بازسازی و اصلاح شد و هر بار به الگودهی نسلهای جوانِ نوظهور پرداخت. با وجود این،كمپانی متل همواره ساختار و چهارچوب اوّلیه باربی را حفظ كرد. متل، هیچ گاه فیزیك اصلی باربی را تغییر نداد؛ امّا پیوسته جزئیّات آن را با دقّت تغییر میداد تا آن را با مُد روز هماهنگ سازد و سطح رقابت را حفظ كند. باربیهای اوّلیه بوی مداد شمعی میدادند، رنگ پوستشان به مرور زمان میپرید، ولی این مشكلات اوّلیه به سرعت بر طرف شد و افزوده شدن تعداد بیشماری حركت بدن در حالت چهره به باربی، واقع نمایی آن را بیش از پیش كرد و به تدریج باربیهای سیاه پوست و زرد پوست و آمریكای لاتین به جمع باربیهای مو بور و چشم آبی پیوستند.۷ باربی در نقشها و شخصیّتهای متفاوت از جمله پرستار، افسر پلیس، سرباز، آموزگار، پزشك، دندانپزشك، دامپزشك، خواننده موسیقی راك، ژیمناست، كاراگاه، افسر نیروی دریایی، افسر خلبان، مهماندار هواپیما، دزد، گدا، رقّاص، فاحشه و… عرضه شد كه این شخصیّتپردازیها در راستای كاركرد تربیتی باربی بود.
باربی در عرصه سیاست نیز به طور فعّال حضور داشت، او در ادامه جنگ روانی غرب، علیه اندیشههای اسلامی واردِ عرصه شد و مبارزه با فرهنگِ شهادتطلبی را در دستور كار خود قرار داد. باربی انتحاری و شهادتطلب كه پس از فریاد “الله اكبر” با فشردن ضامن كمربند انفجاریش منفجر میشد، به طور غیرمستقیم تلاش میكرد تا فرهنگ شهادتطلبی یا تنها سلاح پیروز و بیرقیب مسلمانان را، در میان كودكان به تمسخر گرفته و با غیرمنطقی جلوه دادن آن، نسلهای آینده را از دستیازی بدان محروم سازد.
با توجّه به گسترش روز افزون تبلیغات ضدّ اسلامی و ضدّ شهادتطلبی در غرب، این بار یك كارخانه اسباببازی سازی آمریكایی سعی نموده تا با ساخت عروسكهای باربی كه در میان كودكان، محبوبیّت خاصّی دارد، تفكّرات ضدّ اسلامی را در میان آنها گسترش دهد. این اقدام كه از سوی كارخانه متل آمریكا صورت پذیرفته و طیّ آن عروسكهای به اصطلاح شهادتطلب باربی، خود را با فشار دادن یك دكمه، منفجر میكنند با اعتراض برخی مجامع اسلامی و فلسطینی مواجه شده است… یكی از مسئولان حماس اعلام كرد: این اقدام در راستای كوبیدن هر چه بیشتر روحیه شهادتطلبی در میان زنان و كودكان فلسطینی است.۸
باربی با حضور در رقابتهای انتخاباتی؛ بُعد دیگری از فعّالیتهای سیاسی خود را به نمایش میگزارد. او با تبلیغ كاندیداهای خاص، مردم را به نفع آنها تحریك و تهییج مینماید. باربی در عرصه جنگ و نظامیگری نیز حضور دارد. او برای تهییج سربازان آمریكایی، لباس نظامی میپوشد، سلاح آمریكایی به دست میگیرد و برای اهداف آمریكایی تن به جنگهای خونین و طولانی میدهد و بدین وسیله افكار عمومی جوانان آمریكایی را، متأثّر از خواستهای سیاستمدارانِ كاخِ سفید میكند. عروسك سندی در طول ۴۰ سال گذشته، عروسك باربی در عرصه سیاست آمریكا فعّال بوده است. در طول انتخابات ایالتی و ملّی، باربی بسیار فعّال است. در طول جنگ “ویتنام”، “گرانادا”، “پاناما” و در انتهای جنگ سرد، باربی نقشهای متفاوتی را ایفا كرد. در طول جنگ عراق و آمریكا در سال ۱۹۹۰ م. عروسك باربی با پوشش یونیفرم نظامی آمریكایی به تهییج افكار عمومی پرداخت. پس از واقعه ۱۱ سپتامبر نیز باربی با پوشیدن یونیفرم نیروهای نظامی ضدّ تروریست، با ایفای نقش جدید خود به تهییج افكار عمومی پرداخت. تیتر آگهیهای تبلیغاتی باربی برای نبرد ضدّ تروریسم این بود: باربی ـ روح آمریكایی
با سلام و تشکر از بررسی جامع و کاملی که روی این موضوع داشتین. واقعاجای تشکر داره. ولی یه جواب و یا پیشنهاد جایگزین تو این مطلب خالیه و اونم اینکه چرا با اینکه فطرت همه انسانها خداجوست هنوز کارشناسهای اسلامی نتونستن جای این عروسک رو روی کیف و دفتر و در نهایت ذهن بچه ها یا حتی بزرگترها با یه ایده و تصویر اسلامی مذهبی جایگزین کنن؟ یه کارهایی هم شده مثل ثبت تصویر شهدا رو دفاتر ولی میدونین که استقبالی که باید بشه نشده. اگه بشه به بررسی کامل این موضوع پرداخته بشه به نظر من خیلی عالیه