
154 - تعلیم و آموزش کودک و توجه به وضع تعلیم و تربیت او
نویسنده : زهرا رستگار
تعلیم و آموزش کودک و توجه به وضع تعلیم و تربیت او ۱- تا آنجا که ممکن است باید ترتیبى داده شود که از تمام طبقات هر کس داراى استعداد بیشترى است بتواند به تحصیل ادامه دهد.(۱) ۲- دانش آموز و دانشجو در هر رشته از علوم مباح که تحصیل مى کنند اگر […]
تعلیم و آموزش کودک و توجه به وضع تعلیم و تربیت او
۱- تا آنجا که ممکن است باید ترتیبى داده شود که از تمام طبقات هر کس داراى استعداد بیشترى است بتواند به تحصیل ادامه دهد.(۱)
۲- دانش آموز و دانشجو در هر رشته از علوم مباح که تحصیل مى کنند اگر هدف از تحصیل , خدمت به جامعه و زیاد شدن عظمت اسلام و رفع نیازمسلمانان به بیگانگان باشد اجر و ثواب بسیار دارند(۲).
مواد آموزشى
۱- خواندن , درس دادن , نوشتن , نگهدارى و حتى خرید و فروش کتابهاى گمراه کننده حرام است . مگربزمانى که براى هدفى صحیح باشد; مثلاً براى پاسخ دادن به اشکالهاى آن .(۳)
۲- ولى کودک مى تواند او را براى آموزش قرآن , به شخص امینى بسپارد.(۴)
۳- دادن قرآن به کودک , براى آموزش جایز است , هر چند معلوم باشد که بى وضو قرآن را مس مى کند.(۵)
۴- ساختن داستانهایى که واقعیت ندارد هر چند براى آموزش مثبت باشد ,ولى چون دروغ است باید از آن خوددارى شود .(۶)
فضاى آموزشى
۱- مسلمان در این زمان باید کاملاً مراقب فرزند خود باشد و تا زمانى که از وضع کودکستان و دبستان وخ دبیرستانها از هر جهت مطمئن نشده است , از فرستادن فرزند معصوم خود به اینگونه مراکز خوددارى کند . و وزرتو وبال فساد عقیدهء فرزند, بلکه اولاد فرزند خود را تا روز قیامت به گردن نگیرد.(۷)
۲- فرستادن فرزند به کودکستان , دبستان و دبیرستانى که اسلامیت و امانت و علاقه مندى مؤسسان و معلمان آن حبه سنتهاى اسلامى معلوم نیست و در معرض خطر انحراف عقیده و فساد اخلاق قرار مى گیرد جایز نیست .(۸)
۳- بر ولى دانش آموز حرام است فرزند خود را تحت تعلیم معلمان فاسق و بى ایمانى که باعث فساد عقیده واخلاق او مى شوند قرار دهد(۹) .
۴- حاضر شدن در کلاس درسى که استاد آن فساد عقیده داشته و در ضمن درس علیه اسلام تبلیغ مى کند, جایز نیست .(۱۰)
۵- فرستادن کودک به مدرسه اى که بانى آن بهایى یا یکى از فرقه هاى گمراه است , چنانچه باعث تقویت آنان شود, حرام است .(۱۱)
۶- اگر مدارس و دانشگاهها و دانشکده هاى علوم و صنایع مردم نیاز موردطبق آداب و سنتهاى اسلامى وچرعایت احکام اسلام به تعداد کافى نباشد, بر مسلمانان واجب است که خودشان مستقیماً به تأسیس اینگونه ج مدارس و دانشگاهها براساس تعالیم مقدسهء اسلام و اجراى برنامه هاى دینى اقدام نمایند.(۱۲)
۷- کفار حق ندارند در کشورهاى اسلامى مدرس دایر کرده و تعلیم و تربیت کودکان مسلمان را عهده دارت شوند;و بر مسلمانان جایز نیست فرزندان خود را به مراکز آموزش آنها بفرستند.(۱۳)
۸- تأسیس مدارس مختلط ابتدایى و بالاتر از آن جایز نیست .(۱۴)
۹- دانشجویان پسر مى توانند در دانشگاههاى مختلط تحصیل کنند ولى اگر رفتن به این دانشگاهها باعث اارتکاب کار حرام و یا سبب تحریک شهوتشان شود, جایز نیست .(۱۵)
هزینه تحصیلى
۱- کتاب و نوار درسى جزو نفقهء واجب فرزند بر پدر نیست .(۱۶)
۲- اگر پسر به کتابهاى علمى و دینى احتیاج داشته باشد , پدرش مى تواند آنها را از زکات ـ سهم سبیل الله ـبخریده و در اختیارش قرار دهد ,یا به او زکات بدهد تا خودش تهیه کند .(۱۷)
۳- کسى که توانایى کسب و کار دارد, اگر تحصیل علم او را ازکار باز دارد:
— اگر تحصیل آن علم بر او واجب عینى یا کفایى باشد مى تواند زکات بگیرد.
— چنانچه تحصیل آن علم مستحب باشد, گرفتن زکات جایز است .
— اگر نه مستحب باشد, نه واجب , بلکه مباح باشد, گرفتن زکات جایز نیست .(۱۸)
۴- اگر کسى یک نفر را براى آموزش قرآن به کودکان شیعه اجیر کند, مى تواند دستمزد او را از زکات ـ سهم سبیل الله ـ بپردازد.(۱۹)
۵- اگر پدر بخواهد براى تأمین کتب مورد نیاز و نوار درسى فرزند خود به او سهم امام (ع ) بپردازد باید از حاکم .شرع ـ فقیه جامع الشرایط ـ اذن بگیرد.(۲۰)
۶- پدر مى تواند براى خرید کتب مورد نیاز فرزند سیدش به او سهم سادات بپردازد.(۲۱)
تربیت
از مهمترین مسائل اسلامى , توجه به وضع تعلیم و تربیت فرزندان و مراقبت در حسن ترقى و تکامل آنهاست .(۲۲)
پاورقیها :
۱- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۷
۲- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۸
۳- تحریر, کتاب المکاسب , م ۲۲
۴- مجمع , ج ۳ ص ۲۴ م ۱۱
۵- عروه , ج ۱ ص ۱۹۱ م ۱۵
۶- استفتائات , ج ۲ ص ۶۱۶ م ۳
۷- ت .گ , ص ۲۴۳ م ۱۳۹۸
۸- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۴
۹- ت .گ , ص ۲۴۳ م ۱۳۹۸
۱۰- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۹
۱۱- مجمع , ج ۱ ص ۵۳۰ م ۶۷
۱۲- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۷
۱۳- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۵
۱۴- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۶
۱۵- مسائل وردود, ص ۱۱۸ م ۳۳۳
۱۶- مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۲ـ مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۴
۱۷- ت .خ , ص ۳۳۳ م ۱۹۵۸ـ ت . گ , ص ۳۳۲ م ۱۹۵۸ـ تحریر, ج ۱ ص ۳۴۰, م ۱ـ عروه , ج ۲ ص ۳۲۱ م ۱۸
۱۸- عروه , ج ۲ ص ۳۰۸ م ۸
۱۹- مجمع , ج ۱ ص ۴۱۷ م ۳۵
۲۰- مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۲ـ مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۴
۲۱- مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۲ـ مجمع , ج ۱ ص ۳۹۹ م ۳۸۴
۲۲- ت .گ , ص ۴۹۳ م ۲۸۷۳